Σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας

Με βάση τη νομοθεσία που ισχύει στη χώρα μας, οποιαδήποτε μορφή ανεπιθύμητης λεκτικής, ψυχολογικής ή σωματικής συμπεριφοράς σεξουαλικής φύσης, η οποία παραβιάζει την αξιοπρέπεια του ατόμου, αποτελεί σεξουαλική παρενόχληση. Αυτή η συμπεριφορά, που οδηγεί στη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού και προσβλητικού περιβάλλοντος, πολύ συχνά εκδηλώνεται σε εργασιακούς χώρους και έχει έντονες και αρνητικές συνέπειες, κυρίως για τα άτομα που αποτελούν τους/τις άμεσους/ες αποδέκτες/τριές της, αλλά και για άτομα που εμμέσως εμπλέκονται σε σχετικά περιστατικά (π.χ. συνάδελφοι/ισσες που είναι μάρτυρες).

Ειδικότερα, μια τέτοια συμπεριφορά, η οποία μπορεί να λαμβάνει τη μορφή ανεπιθύμητου αγγίγματος, προσβλητικών ή/και σεξουαλικών σχολίων, εξαναγκασμού, άσκησης δύναμης/εξουσίας, σύμφωνα με σχετικές έρευνες, μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις για τα άτομα που την υφίστανται, όπως: απόλυση ή παραίτηση από την εργασία τους, μειωμένη απόδοση στην εργασία, σημαντικά προβλήματα στην επαγγελματική σταδιοδρομία τους και στις σχέσεις με τους/τις συναδέλφους/ισσες, μείωση της αυτοπεποίθησής τους και σοβαρή επιβάρυνση της υγείας τους (π.χ. άγχος, κατάθλιψη, ανησυχία, έντονο στρες). Συνεπώς, πρόκειται για επιπτώσεις που δεν περιορίζονται σε ατομικό επίπεδο, αφού επηρεάζουν σημαντικά την προσωπική/οικογενειακή και επαγγελματική ζωή, καθώς και τις διαπροσωπικές/κοινωνικές σχέσεις των θυμάτων σεξουαλικής παρενόχλησης.

Επιπλέον, για το περιβάλλον εργασίας, οι οργανωσιακές επιπτώσεις είναι σημαντικές, καθώς μελέτες έχουν αναδείξει ότι, σε εργασιακούς χώρους όπου είναι αποδεκτή ή καθιερωμένη η εκδήλωση σεξουαλικά παρενοχλητικών συμπεριφορών, το κόστος που προκύπτει από τη μειωμένη αποδοτικότητα και παραγωγικότητα των εργαζομένων, την αύξηση των απουσιών λόγω ασθενείας, τη φυγή του προσωπικού είναι μεγάλο και συνδέεται με την επιδείνωση της ποιότητας και της εικόνας της επιχείρησης. Αντίθετα, σε ένα εργασιακό περιβάλλον όπου η οργανωσιακή κουλτούρα καθιστά μη ανεκτές παρενοχλητικές συμπεριφορές και διέπεται από αρχές που προωθούν την ισότητα, δημιουργείται ένα ευνοϊκό εργασιακό πλαίσιο που ωφελεί πολλαπλά τόσο τους/τις εργαζόμενους/ες, όσο και την ίδια τη δραστηριότητα του φορέα απασχόλησης.

  • Στην Ελλάδα, ο Συνήγορος του Πολίτη είναι ο αρμόδιος φορέας για την εξέταση καταγγελιών σεξουαλικής παρενόχλησης κατά την πρόσβαση στην απασχόληση και την επαγγελματική εκπαίδευση, στην εργασία και κατά την πρόσβαση των πολιτών σε αγαθά και υπηρεσίες του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα.
  • Σύμφωνα με την πανευρωπαϊκή έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (FRA) (2014), το 55 % των γυναικών στην ΕΕ έχει υποστεί σεξουαλική παρενόχληση τουλάχιστον μία (1) φορά από την ηλικία των 15 ετών και μετά. 
  • Σύμφωνα με την τελευταία πανελλαδική έρευνα για τη σεξουαλική παρενόχληση που διενέργησε το ΚΕΘΙ (2004), περίπου 1 στις 3 γυναίκες που έχει προσωπική εμπειρία σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας, γνωρίζει και άλλη γυναίκα από τον ίδιο εργασιακό χώρο που έχει επίσης υποστεί σεξουαλική παρενόχληση από το ίδιο άτομο. (διαβάστε την έρευνα)
  • Δείτε το Εγχειρίδιο της Γενικής Γραμματείας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων